Witam wszystkich i przepraszam, że tak długo mnie tu nie
było. Zaglądałam na Wasze blogi i komentowałam, ale jakiś marazm mnie dopadł i
nie mogłam zmusić się do napisania nowego posta. Dookoła szaro, buro i ponuro, zimno, mokro, w kościach łupie , głowa boli, jesienna
deprecha i nic się robić nie chce.
Najlepiej zaciągnąć story, zamknąć drzwi na klucz i wpełznąć
pod ciepły kocyk. I obudzić się na wiosnę. Niedźwiedziom to fajnie.
Całe szczęście, trochę dzięki Ince, wpadłam na temat klucza.
Lubię wszelkie starocie, ale specjalnie
kluczy nie kolekcjonuję. Za to zauważyłam, że stare klucze są całkiem fajną
ozdobą lub elementem ozdoby.
 |
| moja dekoracja |
W czasach, gdzie klucze wypierane są już przez
kartę lub kod elektroniczny, może warto przypomnieć ich ciekawą historię.
Na początku klucze były związane raczej ze skrzyniami niż
drzwiami. Drzwi zamykano na proste skoble, albo na ciężkie zasuwy i sztaby. To
skrzynie zawierające cenny dobytek chronione były przez zamki i klucze.
Pierwsi , zamek i klucz, wynaleźli Egipcjanie. Był to
drewniany, zamek bębenkowy, zwany
egipskim. Jednak najstarszy z nich zachował się nie w Egipcie, ale na terenie
dawnej Asyrii i pochodzi z VIII w. p.n.e.
Pierwsze zamki i klucze metalowe wynaleziono w starożytnej
Grecji w V w. p.n.e. Klucze przypominały haki. Pliniusz podaje, ze wynalazcą
greckiego zamka hakowego był Theodorus z Samos. Drzwi otwierane kluczem zachowały
się na malowanych naczyniach greckich. Jedno z naczyń znajduje się w Muzeum
Narodowym i przedstawia Penelopę, żonę Odyseusza otwierającą drzwi.
 |
| Penelopa otwierająca drzwi MN Kraków. |
Zamki i klucze z VIII-VI w. p.n.e. znaleziono w wykopaliskach etruskich, a także
na terenie Austrii, Szwajcarii i Niemiec. Zabytki z VI – V w. p.n.e. z terenów
celtycki są, jak podejrzewają archeolodzy, importem z rejonów
śródziemnomorskich. W zamkach celtyckich mamy już zróżnicowanie na zamki:
ryglowe, sprężynowe i zapadkowe. Zamki celtyckie spotyka się też na terenach
Polski.
Czasy Cesarstwa Rzymskiego charakteryzują się kolejnymi udoskonaleniami
zamków. Wynaleziono zamek rotacyjny i zaciskowy.
Zamki były co raz bardziej wymyślne, a klucze ozdobne.
 |
| Klucze rzymskie |
W Średniowieczu powstał nawet specjalny cech
ślusarzy, zajmujący się tylko zamkami i kluczami. Przedtem robili to kowale.
 |
| klucze średniowieczne |
W XVIII w. francuscy ślusarze wynaleźli zamek zastawkowy.
Klucz posiada łopatkę z nacięciami, z których każde uruchamia inna zastawkę
blokującą zamek. W 1778 r. ulepszył tę konstrukcję R. Barron.
 |
| klucz z XVIII w. |
W XIX w. Amerykanin L. Yale wynalazł zamek bębenkowy, a
właściwie konstrukcję zapożyczył od drewnianego zamka bębenkowego ze starożytnego
Egiptu.
 |
| Stare klucze Yale |
Praktycznie zamki zastawkowe i bębenkowe są wykorzystywane
do dziś, jednak nowoczesna technika systematycznie wypiera je z użycia.
 |
| moje zdobycze strychowe |
