ZAMKNIJ DRZWI NA KLUCZ ...

      Witam wszystkich i przepraszam, że tak długo mnie tu nie było. Zaglądałam na Wasze blogi i komentowałam, ale jakiś marazm mnie dopadł i nie mogłam zmusić się do napisania nowego posta.  Dookoła szaro, buro i ponuro, zimno, mokro,  w kościach łupie , głowa boli, jesienna deprecha i nic się robić nie chce.

      Najlepiej zaciągnąć story, zamknąć drzwi na klucz i wpełznąć pod ciepły kocyk. I obudzić się na wiosnę. Niedźwiedziom to fajnie.

       Całe szczęście, trochę dzięki Ince, wpadłam na temat klucza.  Lubię wszelkie starocie, ale specjalnie kluczy nie kolekcjonuję. Za to zauważyłam, że stare klucze są całkiem fajną ozdobą lub elementem ozdoby. 

 

moja dekoracja

      W czasach, gdzie klucze wypierane są już przez kartę lub kod elektroniczny, może warto przypomnieć ich ciekawą historię.

      Na początku klucze były związane raczej ze skrzyniami niż drzwiami. Drzwi zamykano na proste skoble, albo na ciężkie zasuwy i sztaby. To skrzynie zawierające cenny dobytek chronione były przez zamki i klucze.

      Pierwsi , zamek i klucz, wynaleźli Egipcjanie. Był to drewniany,  zamek bębenkowy, zwany egipskim. Jednak najstarszy z nich zachował się nie w Egipcie, ale na terenie dawnej Asyrii i pochodzi z VIII w. p.n.e.

      Pierwsze zamki i klucze metalowe wynaleziono w starożytnej Grecji w V w. p.n.e. Klucze przypominały haki. Pliniusz podaje, ze wynalazcą greckiego zamka hakowego był Theodorus z Samos. Drzwi otwierane kluczem zachowały się na malowanych naczyniach greckich. Jedno z naczyń znajduje się w Muzeum Narodowym i przedstawia Penelopę, żonę Odyseusza otwierającą drzwi.

 

Penelopa otwierająca drzwi MN Kraków.

      Zamki i klucze z VIII-VI w. p.n.e.  znaleziono w wykopaliskach etruskich, a także na terenie Austrii, Szwajcarii i Niemiec. Zabytki z VI – V w. p.n.e. z terenów celtycki są, jak podejrzewają archeolodzy, importem z rejonów śródziemnomorskich. W zamkach celtyckich mamy już zróżnicowanie na zamki: ryglowe, sprężynowe i zapadkowe. Zamki celtyckie spotyka się też na terenach Polski.

      Czasy Cesarstwa Rzymskiego charakteryzują się kolejnymi udoskonaleniami zamków. Wynaleziono zamek rotacyjny i zaciskowy.

Zamki były co raz bardziej wymyślne, a klucze ozdobne.  

 

Klucze rzymskie

     W Średniowieczu powstał nawet specjalny cech ślusarzy, zajmujący się tylko zamkami i kluczami. Przedtem robili to kowale.

klucze średniowieczne

W XVIII w. francuscy ślusarze wynaleźli zamek zastawkowy. Klucz posiada łopatkę z nacięciami, z których każde uruchamia inna zastawkę blokującą zamek. W 1778 r. ulepszył tę konstrukcję R. Barron.

klucz z XVIII w.

W XIX w. Amerykanin L. Yale wynalazł zamek bębenkowy, a właściwie konstrukcję zapożyczył od drewnianego zamka bębenkowego ze starożytnego Egiptu.

 

Stare klucze Yale

Praktycznie zamki zastawkowe i bębenkowe są wykorzystywane do dziś, jednak nowoczesna technika systematycznie wypiera je z użycia.

moje zdobycze strychowe